Als afscheidsfotograaf fotografeer ik vaak bij een uitvaart. Maar je kunt er ook aan denken om een uitvaart te laten filmen.
In sommige gevallen laten mensen het beiden doen. Zowel een film/video als foto’s vertellen hun eigen verhaal. Het is helemaal zo gek nog niet, want het zijn beide echt hele andere vormen. Foto’s kun je vasthouden en zijn dus tastbaar. Maar een videofilm geeft naast beeld ook geluid en beweging weer.
Ik heb jaren gewerkt als cameravrouw (vooral nieuws-items) en weet hoe mooi het kan zijn om gebeurtenissen te laten filmen. Maar omdat ik graag het woord laat aan iemand die zich hierin heeft gespecialiseerd, heb ik Arthur Ike bereid gevonden om te interviewen. We werken graag samen, en als we samen bij een uitvaart aanwezig zijn lopen we elkaar ook heus niet in de weg.
Arthur Ike van AR Video is gespecialiseerd: hij kan op de juiste wijze een uitvaart filmen.
Hoe ben je begonnen met uitvaart filmen?
Ik ben 27 jaar geleden begonnen met video filmen. Voornamelijk huwelijks- en bedrijfsreportages. Zo’n 18 jaar geleden kreeg ik de vraag van een uitvaartondernemer of ik een uitvaart kon filmen van een jonge vader die overleden was. Dat vond ik best moeilijk, maar ik zag in hoe waardevol het kon zijn voor de nabestaanden; Voor de jonge kinderen om nog eens terug te kunnen kijken; voor de mensen die niet aanwezig konden zijn, omdat ze in het buitenland waren; of voor hen zelf om hun verlies te kunnen verwerken.
Wat vind je zo mooi aan wat je doet?
Het mooiste is dat we niet opvallen. We mogen ook geen storende factor zijn, maar we kunnen vanuit een standpunt toch een hoop weergeven. We kunnen de gezichten laten zien van alle aanwezigen en we kunnen ons verplaatsen naar verschillende locaties. Zoals eerst de opbaring, het sluiten van de kist, uitdragen van de overledene, de rit met de rouwwagen, de afscheidsdienst en misschien nog naar de begraafplaats of de condoleance. Het is een aanvulling op wat mensen samen met een uitvaartbegeleider zo mooi regelen allemaal. Een uitvaart waarbij diepgaande emoties in korte tijd te samen worden beleefd is na een dag weer voorbij en je kunt het niet overdoen. Jammer om het niet te laten vastleggen. De videoreportage is een waardevol document. Er gebeuren zoveel dingen rondom het afscheid. Door verdriet overmand verlies je meer dan enkel een dierbare.
Bedoel je ook dat je meer biedt dan een registratie zoals kan worden opgenomen in een kerk of crematorium?
Ja zeker. Ik zal je wat voorbeelden noemen wat er zeker anders is:
- We filmen de aankomst buiten of al bij de mensen thuis;
- we kunnen mee in de familiekamer;
- filmen van de belangstellenden, alvorens de familie binnen komt;
- mensen langs de baar lopend;
- sprekers/zang bij het graf;
- stoet van en naar locaties;
- geluid direct met microfoon, maakt het kwalitatief goed;
- registratie door meerdere camera’s;
- enz.
Soms is er te weinig tijd tijdens een dienst om alle sprekers aan bod te laten komen. Dan ga ik mee naar het graf waar de overige sprekers verder gaan. Anders zou dit verloren gaan. De opnamen die gemaakt worden via een registratie-camera in de aula zijn zeer statisch en vanaf een vast punt vaak achterin de zaal. De aanwezigen zijn zo minder goed te herkennen, je ziet ze op de rug. Sprekers worden dan wel gefilmd, maar zijn niet altijd close in beeld.
Monteer je alles zelf?
Juist omdat ik alle beelden netjes monteer is een film interessant om naar te kijken. Naast de gebeurtenissen waar veel beweging in zit zijn er ook minder boeiende momenten, maar die leuk ik op door muziek onder de beelden te gebruiken. Muziek die gespeeld wordt tijdens de dienst of wanneer er orgel wordt gespeeld bijvoorbeeld. Het geeft zo een hele sfeerimpressie van de uitvaartceremonie.
En wat digitaal ook zo fijn is, is het menu dat ik voor ze maak op een DVD. In het menu zitten bijvoorbeeld alle sprekers apart vernoemd, zodat ze niet persé door de hele video hoeven te kijken, wanneer ze enkel iemand willen zien/horen. Ik lever altijd minimaal 3 DVD’s af. Deze gaan in een nette bewaarbox met bedrukt inlegvel.
Arthur laat graag de film van wereldlichtjesdag hier zien. Samen waren we ook daar aanwezig.
Wat is er zo vernieuwend aan jouw beroep?
Dat er altijd ontwikkeling is en de mogelijkheden worden steeds meer uitgebreid. Ik maak soms meer-camera-registraties, we kunnen video-streaming verzorgen, zodat men gelijktijdig de uitvaartdienst elders in de wereld kan meekijken. Dit is zeer gewenst voor mensen die familie in het verre buitenland hebben wonen. Live-registratie verzorgen we wanneer de aula te klein is voor alle belangstellenden. We zorgen dan voor beeld en geluid in een andere ruimte.
Wat voeg je toe voor nabestaanden?
Tja, dat is voor iedereen weer anders om verschillende persoonlijke redenen. Ik was zo blij voor een vrouw die haar zin heeft doorgedrukt. Zij verloor haar 51-jarige man aan longkanker en haar familie vond het niet nodig dat ze de uitvaart liet filmen. Maar zij heeft haar eigen mening hierin doorgedrukt en zij is nu zo gelukkig met het resultaat en zeer dankbaar. Ze heeft die dagen zo in een roes geleefd, dat ze het maar moeilijk vond om haar aandacht bij de uitvaart te houden. Haar familie bemoeide zich met vanalles, waardoor ze ook de grip op veel dingen kwijt was. Of misschien was het wel andersom: Doordat ze zelf de grip kwijt was, heeft de familie zich ermee bemoeit, waardoor ze bang was niet alles mee te krijgen. De video bekijkt ze regelmatig. Het geeft haar rust en inzicht, naast de mogelijkheid te kunnen rouwen.
Maar sommige mensen zijn er niet eens aan toe om de beelden de eerste maanden te bekijken. Pas later vindt men het dan prettig om te zien wat er ook allemaal was gebeurd. Het geeft dan later veel inzicht voor ze. Ze zien dan wie er eigenlijk allemaal zijn gekomen om afscheid te nemen. Wie er naast hen of achter hen heeft gezeten bijvoorbeeld. Een uitvaart laten filmen was de juiste keuze voor hen.
Kun je bijzondere dingen opnoemen die je hebt meegemaakt?
Ik heb al veel gezien en meegemaakt. Maar wat ik bijzonder vond om terug te horen was van een vrouw die een nieuwe partner had gekregen en hem juist de DVD van de uitvaart had laten zien. Door de film over haar wijlen geliefde man aan haar nieuwe liefde te laten zien, kon hij horen wat er allemaal gezegd was over wat voor persoon hij was. Zij hoefde niet eindeloos te vertellen wat haar man betekend had. Het gaf haar nieuwe partner inzicht met wie ze had samengeleefd. Het schepte openheid, maar ook betrokkenheid. Dat noem ik bijzonder.
Voor meer informatie kun je terecht op de website van Arthur Ike: www.terugkijkenopeenpassendafscheid.nl. Zie daar ook reacties van nabestaanden.
Jouw reactie
Van te voren nadenken over wat je belangrijk vindt, kan zaken vergemakkelijken op een moment dat je er zelf mee te maken krijgt. Praat er ook met anderen eens over. Geef je wensen kenbaar. Want steggelen over dit soort zaken op emotionele momenten kan tot vervelende situaties leiden.
Graag hoor ik reacties van mensen die duidelijk wel/niet voor video-opnames kiezen. Of wie weet heb je dit al eens meegemaakt.
Of heb je bijvoorbeeld de registratie van kerk of crematorium gekocht? Wat zijn je bevindingen en wat zou je mensen misschien willen aanbevelen?
Of wat zou je zelf kiezen buiten het feit dat je er al ooit mee geconfronteerd bent geweest? Zou het voor jou waarde toevoegen?
Ik nodig je uit te reageren in het reactieveld hieronder. Het helpt anderen en mij enorm! Doe het gelijk.
